Dementie (Geheugenklachten)

Geheugenproblemen komen veel voor. Iedereen vergeet wel eens iets. Soms, en vooral als mensen ouder worden, kunnen die problemen last geven in het dagelijkse leven. Het is dan verstandig op tijd contact op te nemen met de huisarts. Als de huisarts ook van mening is dat nader onderzoek belangrijk is, kan u worden aangemeld voor onze geheugenpoli. Men schat dat van alle mensen tussen de 65 en 69 jaar ruim 1% aan dementie lijdt. Dementie is een verzamelnaam voor bepaalde verschijnselen die optreden door beschadigingen aan hersenen. Die beschadigingen worden veroorzaakt door verschillende (hersen)ziektes. Er zijn meer dan vijftig verschillende ziektes die dementie veroorzaken. De bekendste is de ziekte van Alzheimer.

Meer over

De kans op dementie neemt toe met de leeftijd, maar kan ook op jongere leeftijd voorkomen. Zo heeft meer dan 20% van de mensen boven de 80 jaar dementie en meer dan 40% van de mensen boven de 90. In Nederland zijn er op dit moment 170.000 mensen van wie bekend is dat ze dementie hebben. Maar daarnaast zijn er naar verwachting zo'n 100.000 mensen die lijden aan dementie maar bij wie de diagnose nog niet is vastgesteld. Waarschijnlijk zal het aantal mensen met dementie in de komende jaren nog sterk toenemen. Deze toename wordt met name veroorzaakt door een ouder wordende bevolking.

Klachten

Mensen met dementie hebben last van een of meer van de volgende symptomen:

  • Geheugenstoornissen
  • Taalproblemen in woord of schrift (afasie)
  • Problemen met het uitvoeren van complexe handelingen (apraxie)
  • Problemen met het herkennen van voorwerpen (agnosie)
  • Problemen met logisch denken, plannen, organiseren en uitvoeren van activiteiten
  • Aandachts- of concentratieproblemen
  • Minder snel informatie begrijpen of kunnen verwerken
  • Stoornissen in het denken in beelden of het tekenen van voorwerpen

Er is pas sprake van dementie als bovenstaande symptomen in ernst toenemen en niet door een ander ziektebeeld te verklaren zijn, zoals een delier, een depressie of schizofrenie.

In een latere fase kunnen verschijnselen optreden als:

  • Desoriëntatie in tijd, plaats of persoon
  • Stemmings- of gedragsveranderingen, zoals depressie- en/of angstklachten
  • Lusteloosheid of juist hyperactiviteit, rusteloos gedrag en agitatie
  • Wanen en hallucinaties
  • Lichamelijke problemen als ontstekingen, incontinentie en pijn

Dementie is een ingrijpende ziekte niet alleen voor de dementerende zelf, maar ook voor de naaste omgeving. Mensen met dementie lopen regelmatig tegen verschillende problemen aan. Om te voorkomen dat hierdoor het leven onoverzichtelijk wordt, kunnen deze problemen het best in samenhang worden opgelost.

Onderzoeken

Als u geheugenklachten heeft is het belangrijk om naar de huisarts te gaan. De huisarts kan u doorverwijzen naar de geheugenpoli van Ziekenhuis Rivierenland. Een medewerker van de geheugenpoli Rivierenland neemt binnen ongeveer 2 weken schriftelijk contact met u en uw contactpersoon op om een afspraak te maken voor onderzoek naar de oorzaak van uw geheugenproblemen.

De geheugenpoli bestaat uit twee samenwerkende poliklinieken namelijk poli geriatrie en poli neurologie. Alle onderzoeken vinden in principe in één dag plaats. U bent de hele ochtend of de hele dag in het ziekenhuis. Dit is afhankelijk van het aantal onderzoeken dat er zal worden verricht. U wordt samen met een begeleider verwacht. De begeleider kan een partner, familielid of andere vertrouwenspersoon zijn. Het is belangrijk dat de begeleider u kan helpen informatie te onthouden, of, indien nodig, informatie kan herhalen.

Welke onderzoeken u krijgt  en of u een afspraak krijgt bij de neuroloog of geriater hangt af van de gegevens die wij van uw huisarts krijgen. Het bezoek verloopt daarom niet voor iedereen hetzelfde.

U heeft een gesprek met of de neuroloog of de geriater. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek en test de arts het geheugen. Op de poli neurologie wordt u begeleidt door de geheugenverpleegkundige. Zij zal indien nodig ook een aantal testen bij u afnemen. Dit alles duurt ongeveer een uur.  Dan volgt onderzoek via, het laboratorium en/of de röntgenafdeling.

Na een rustpauze vindt meestal neuropsychologisch onderzoek plaats, maar soms moet u hiervoor nog een keer terugkomen. Na deze test mag u naar huis en krijgt u een afspraak mee voor het uitslaggesprek.

Multidisciplinair overleg

Als alle gegevens en uitslagen bekend zijn volgt overleg tussen geriater, neuroloog, medisch psycholoog en geheugenverpleegkundige, waarbij de diagnose en vervolgbeleid (medisch- en zorginhoudelijk) worden besproken. Een enkele keer wordt dan besloten om neuropsychologisch onderzoek verder uit te breiden. Als er mogelijk nog andere factoren zouden kunnen meespelen kan een aanvullend gesprek op kort termijn met de ouderenpsychiater van Propersona voor de diagnostiek nodig zijn. Daarna volgt nog een nieuwe bespreking binnen het team. Uw uitslaggesprek wordt dan wat uitgesteld.