Schildwachtklier-procedure

bij borstkanker en melanoom

De schildwachtklier is de eerste lymfeklier waar kankercellen vanuit een tumor naar uitzaaien. Het is bij borstkanker en melanoom belangrijk deze klier te onderzoeken. Als er in deze klier geen tumorcellen zitten, is de kans op uitzaaiingen kleiner. Dit onderzoek gebeurt bij een operatie om de borst te sparen en bij een amputatie van de borst. Bij een melanoom hangt het onderzoek af van de plaats van het melanoom.

Als de schildwachtklier tumorcellen bevat, kan met aanvullende behandeling een belangrijke betere kans op genezing worden bereikt. Deze behandeling kan bestaan uit bestraling, behandeling met hormonen, immunotherapie en/of chemotherapie. 

Voorbereiding

U moet vaak de bovenkant uitkleden. Het is daarom handig om geen beha te dragen. Neem wel een beha mee om ná de operatie aan te doen. 

Het is ook handig een makkelijk zittende blouse of vest te dragen met een sluiting aan de voorkant.

Het onderzoek

  • U krijgt een lichamelijk onderzoek. Er wordt gevoeld of er een verdikte lymfeklier is.
  • Daarna volgt een echo om te kijken of er verdachte lymfeklieren in de oksel zitten. Als hierbij geen verdachte cellen gevonden worden is de ‘schildwachtklierprocedure’ mogelijk. De eerste lymfeklier wordt opgezocht en verwijderd. 
  • Als er wel verdachte lymfeklieren zijn, worden die aangeprikt voor onderzoek.

De schildwachtklierprocedure 

De schildwachtklier ‘houdt de wacht’ bij het gedeelte van de borst waar de tumor begon. Deze lymfeklier wordt opgezocht. Als in deze klier geen tumorcellen zitten, hoeven de andere lymfeklieren niet verwijderd te worden.

Als er wel tumorcellen gevonden worden zijn er 2 opties: 

  1. Een tweede operatie om alsnog alle lymfeklieren te verwijderen
  2. De oksel bestralen
Dag van het onderzoek
  • Meestal komt u op de dag van het onderzoek ’s morgens naar het ziekenhuis. Het kan ook zijn dat u de middag ervoor al naar het ziekenhuis komt.
  • U gaat naar de afdeling Nucleaire geneeskunde. De nucleair geneeskundige spuit licht radioactief materiaal rondom het gezwel. 
  • U masseert na de prik een halfuur de plek waar u bent geprikt. 
  • Er worden foto’s gemaakt om de verspreiding van de radioactieve vloeistof te zien. 
  • Ongeveer 1,5 uur later worden foto’s gemaakt waarbij de schildwachtklier zichtbaar wordt op de foto.
  • Op de foto’s is de lymfeklier te zien met het radioactieve materiaal. Dit is de schildwachtklier. 
  • Als het om een melanoom gaat, wordt de plaats van deze klier op de huid gemarkeerd met een stift.
  • U krijgt een algehele verdoving.
  • De chirurg spuit nog een klein beetje blauwe kleurstof in de huid die over de tumor ligt. Daardoor worden de lymfebanen en lymfeklieren blauw. Ze zijn dan makkelijker te herkennen.
  • Met een speciaal staafje, een probe, kan de precieze plaats van de radioactiviteit worden opgespoord. De lymfeklier wordt verwijderd.

Na het onderzoek

  • Na de operatie heeft u een litteken in het gebied van de borst waar de tumor is verwijderd. 
  • U heeft 1 of 2 littekens op de plaats waar de lymfeklier is verwijderd, richting oksel en/of richting borstbeen. Deze littekens zijn een paar centimeter groot en meestal met oplosbare hechtingen gehecht.
  • De blauwe kleurstof kan nog maanden zichtbaar blijven. U kunt ook blauwe urine hebben.

Als u een borstsparende behandeling hebt gehad, mag u dezelfde dag naar huis:

  • als u zich goed voelt
  • als de wond er rustig uitziet

De uitslag

De uitslag van de lymfeklier en de operatie van de borst krijgt u ongeveer 8 dagen na de operatie. U heeft dan een afspraak op de polikliniek.