Lumbaalpunctie met een ruggenprik

Een lumbaalpunctie is een onderzoek waarbij vocht uit het lichaam wordt gehaald met een ruggenprik. Het gaat dan om liquor. Dat is het vocht dat de hersenen en het ruggenmerg omspoelt. De liquor zit in het onderste deel van het wervelkanaal. Op deze plaats zit geen ruggenmerg meer.

Er zijn 2 redenen om liquor af te nemen:

• Bij sommige ziekten verandert dat vocht van samenstelling. Daarom kan het nodig zijn de liquor te onderzoeken in het laboratorium.
• Vaststellen van druk.

Eten en drinken

U kunt voor de punctie gewoon eten en drinken.

Bloedverdunners

Het is belangrijk dat u het vertelt als u bloedverdunners gebruikt. Uw arts bespreekt dan met u wat u moet doen met de bloedverdunners. Zo kunt u ervoor zorgen dat er geen (na)bloedingen ontstaan.

Vervoer naar huis

U kunt na het onderzoek beter niet zelf autorijden, fietsen of met het openbaar vervoer gaan, omdat u last kunt krijgen van hoofdpijn of misselijkheid. Neem daarom iemand mee die u veilig thuis kan brengen. Deze persoon kan niet bij de punctie zelf zijn.

• De arts bepaalt de plaats waar hij of zij gaat prikken. De plaats waar wordt geprikt zit in het onderste deel van de rug. 
• De huid wordt gedesinfecteerd.
• De arts brengt een dunne naald in.  
  De naald moet in de holte komen waar het vocht zit en dat is soms even ‘zoeken’. Door uw rug zo bol mogelijk te maken en te ontspannen, wordt de kans vergroot dat de naald meteen goed zit.
• Na het onderzoek wordt de naald verwijderd en op de plaats waar geprikt is een pleister geplakt. 
• Het onderzoek duurt ongeveer 5 minuten. 

Na de ruggenprik moet u een uur plat blijven liggen. Een verpleegkundige komt regelmatig vragen hoe het met u gaat en geeft u wat te drinken. Na dat uur mag u langzaam overeind komen. Als u zich goed voelt, mag u naar huis.

Vermijd zware activiteiten

Het is verstandig om op de dag van de ruggenprik geen zware activiteiten te doen of te gaan werken.

Ook de paar dagen na de ruggenprik kunt u het beste rustig aan doen en niet te veel bukken en tillen.

Medicijnen

• U kunt last krijgen van hoofdpijn of misselijkheid. Deze klachten verdwijnen als u plat op uw rug gaat liggen. Het kan nodig zijn een aantal dagen in bed te blijven en veel te drinken. 
• U kunt zelf proberen of de hoofdpijn weg blijft door rechtop te gaan staan. Komt de hoofdpijn terug, dan moet u nog een dag langer rust houden.
• De arts kan soms per ongeluk een zenuw raken. U voelt dan een soort elektrische schok of pijnscheut in het been. Dit is even pijnlijk maar niet gevaarlijk.

Wanneer moet u contact opnemen?

• Als de klachten langer dan een week duren.
• Als u koorts krijgt. 

Deze teksten zijn gebaseerd op voorlichtingsmateriaal van het Universitair Medisch Centrum Sint Radboud te Nijmegen. De informatie is goedgekeurd door de Nederlandse Vereniging voor Neurologie.
Dit is algemene informatie en past daardoor niet bij iedere situatie.