Darmkanker wordt in de medische wereld ook wel colorectaal carcinoom genoemd. Kanker aan de dikke darm wordt colorectaal coloncarcinoom genoemd.
Het behandeltraject
De behandeling van darmkanker kan uit meerdere onderdelen bestaan, zoals een operatie en chemotherapie.
De eerste stap is vaak een operatie om het gezwel voor zover als mogelijk weg te nemen.
Welke behandeling voor u het beste is, is afhankelijk van:
- de grootte van het gezwel;
- de manier waarop het gezwel groeit;
- waar het gezwel zit;
- uw conditie;
- uw eigen voorkeur.
Een eventuele nabehandeling is daarnaast ook afhankelijk van de uitslag van het weefsel.
Uw contactpersoon
De verpleegkundig specialist is uw aanspreekpunt tijdens het behandeltraject. De chirurg is uw hoofdbehandelaar.
Voorbereiding operatie
Fit voor de operatie
Het is belangrijk dat u zo fit mogelijk bent voor de operatie. Dit draagt bij aan een sneller herstel. Vaak zijn er ook minder complicaties. We bieden daarom voorafgaand aan de operatie een programma aan met conditie- en krachttraining en dieetadviezen. Dit noemen we het 'prehabilitatie-programma'. Meer informatie over dit programma leest u op de pagina 'Fit4Surgery(https://ziekenhuisrivierenland.nl/beweegziekenhuis/fit4surgery/)'.
Stoppen met alcohol en roken
Het is aan te raden om te stoppen met roken en het drinken van alcohol. Dit draagt bij aan het verminderen van complicaties en een sneller herstel.
Voeding
Het is belangrijk dat u voldoende gezonde voeding binnenkrijgt in de periode tot aan de operatie. U krijgt hiervoor extra ondersteunende drankjes die een positief effect hebben op het herstel na de operatie. Vanaf 24.00 uur de dag voor de operatie mag u niet meer eten. Lees ook de instructies die u krijgt ter voorbereiding op uw operatie en opname.
De operatie
De operatie is meestal de eerste keuze bij de behandeling van darmkanker. De chirurg verwijdert dan de tumor uit de darm. Soms kan het hele gezwel verwijderd worden. In andere gevallen kunnen alleen de verschijnselen verholpen worden, maar lukt het niet om al het afwijkende weefsel weg te halen.
In alle gevallen zal het weefsel dat wordt weggenomen zo ruim mogelijk worden gedaan. Dit betekent dat behalve de tumor ook schijnbaar gezond darmweefsel, lymfeklieren en bloedvaten worden weggenomen. Dit gebeurt omdat tijdens de operatie niet te zien is of het weefsel net buiten het tumorgebied vrij is van kankercellen. Dit vergroot de kans dat zoveel mogelijk kankercellen na de operatie weg zijn.
Video operatie dikke darm
Stichting Darmkanker, de Stomavereniging, specialisten uit vijf ziekenhuizen en Kanker.nl hebben met Patientenbegrijpen een video gemaakt over de operatie van dikke darmkanker. U vindt de video via onderstaande links.
video operatie dikke darm links(https://ziekenhuisrivierenland.nl/umbraco/Stichting%20Darmkanker,%20de%20Stomavereniging,%20specialisten%20uit%20vijf%20ziekenhuizen%20en%20Kanker.nl%20hebben%20onder%20leiding%20van%20Patientenbegrijpen)
video operatie dikke darm rechts(https://www.patientenbegrijpen.nl/dikke-darm-operatie-hemi-rechts/)
Stoma
Nadat het darmweefsel is verwijderd, hecht de chirurg de 2 uiteinden van de darm weer aan elkaar. Deze verbinding heet een darmnaad.
Het kan voorkomen dat het veiliger is om een tijdelijke stoma te maken. Dit is een kunstmatige darmuitgang. Deze wordt later met een tweede operatie weer gesloten. Soms moet een blijvend stoma worden gemaakt.
De operatie gebeurt meestal via een kijkbuis. Dit wordt ook wel laparoscopisch genoemd. Soms is een open operatie nodig, bijvoorbeeld als de tumor te groot is, op een lastige plaats zit, er littekenweefsel is van een eerdere operatie of als uw toestand tijdens de operatie verandert.
De duur van de operatie hangt samen met de plaats van de tumor. Meestal duurt een operatie 2 tot 3 uur.
Na de operatie
Pijnbestrijding
U krijgt 4 keer per dag 2 tabletten paracetamol. Het is belangrijk dat u deze inneemt, ook als u denkt het niet nodig te hebben. Het opbouwen van pijnstilling in uw bloed is belangrijk voor een goede pijnbestrijding. Dit is belangrijk voor een snel herstel.
Tijdens de operatie wordt in het operatiegebied een slangetje geplaatst. Aan dit slangetje wordt een pompje bevestigd met een pijnstillend medicijn dat de eerste 3 dagen na de operatie vanzelf leegloopt. Hierdoor is morfine niet nodig en kunt u sneller herstellen.
Temperatuur meten
Wij vragen u de eerste week na ontslag elke ochtend uw temperatuur te meten. Bij een temperatuur hoger dan 38 graden neemt u contact op met het ziekenhuis.
Blaaskatheter
Tijdens de operatie wordt een blaaskatheter ingebracht, omdat de blaas in het operatiegebied ligt. Deze wordt aan het eind van de operatie ook weer verwijderd, zodat u zelfstandig kunt plassen. In sommige gevallen heeft het herstel van de blaas iets langer nodig.
Eten en drinken
Het is belangrijk dat u na de operatie goed drinkt. Soms is dat lastig omdat u zich door de operatie nog misselijk voelt. Probeer minimaal een halve liter water te drinken na de operatie. 's Avonds krijg u eten en drinken aangeboden. Vaak kunt u nog geen normale hoeveelheden eten. Daarom krijgt u speciale energierijke vla, pap of yoghurt.
Wondverzorging
De wond is meestal gehecht met oplosbare hechtingen. Als u het ziekenhuis verlaat, zitten er hechtpleisters op de wond. Deze vallen er na een tijdje vanzelf af. Dit is geen probleem, de wond zal dan dicht zijn.
U mag gewoon douchen. Na het douchen moet u wel de pleister vervangen.
De wond mag afgeplakt worden zolang u dit prettig vindt, maar de pleisters mogen er ook af blijven als er geen vocht meer uit de wond komt.
Beweging
Het is belangrijk dat u zo snel mogelijk na de operatie weer in beweging komt. Dit om trombose en het verlies van spierkracht te voorkomen. De fysiotherapeut helpt u hierbij. De eerste keer dat u uit bed gaat, doet u dit met een verpleegkundige die uw bloeddruk in de gaten houdt.
Als u niet in staat bent om uit bed te komen, probeer dan zoveel mogelijk rechtop in bed te zitten.
Laxeermiddel
Een dag na de operatie start u met laxeertabletten om de dikke darm weer aan het werk te zetten en om verstopping te voorkomen. De tabletten zorgen ervoor dat u binnen 3 dagen weer kunt poepen. Zodra dat weer goed op gang is, neemt u de volgende dag minder laxeertabletten en kunt u na 2 dagen helemaal stoppen. Als de poep toch weer hard wordt of het poepen moeilijker gaat, dan kunt u weer laxeertabletten gebruiken.
Complicaties
Na iedere operatie kunnen complicaties optreden. De meest voorkomende complicaties na een dikke darmoperatie zijn:
Naadlekkage
Een lek op de plaats waar de darm weer aan elkaar is gemaakt. De inhoud van de darm lekt weg in de buik en kan voor ontsteking van het buikvlies zorgen. De symptomen zijn: bolle, gespannen buik, misselijkheid en braken, koorts en buikpijn. Wanneer er sprake is van een naadlekkage, is opnieuw een operatie nodig.
Wondinfectie
Een ontsteking van de huid op de plaats van de hechtingen. De symptomen zijn roodheid van de huid of lekken van wondvocht. Bij een wondinfectie zullen de hechtingen verwijderd worden, zodat de pus uitgespoeld kan worden. U hoeft voor een wondinfectie niet in het ziekenhuis te blijven.
Wanneer contact opnemen?
Wanneer uw toestand na enkele dagen thuis achteruitgaat, neem dan contact op met de verpleegkundig specialist, de polikliniek Chirurgie of de Spoedeisende Hulp van het ziekenhuis waar u geopereerd bent. Vermeld dat u kortgeleden geopereerd bent. Problemen die zich kunnen voordoen:
- Toenemende roodheid rond de wond
- Aanhoudende misselijkheid en braken
- Zwelling
- Afscheiding/vocht uit de wond
- Buikpijn
- Verstopping van de darm of juist aanhoudende diarree
- Koorts (hoger dan 38 graden)
Naar huis
Als het goed verloopt, kunt u de tweede dag na de operatie weer naar huis als u normaal eten verdraagt en de pijn goed onder controle is met pijnstillers.
Pijnstillers
Vanaf dag 7 na de operatie gebruikt u de paracetamol alleen nog als dat nodig is voor de pijn.
Wondgenezing
De eerste week na de operatie kunnen de wondjes of de grote buikwond nog gevoelig zijn en wat verkleuren of zwellen.
Herstel
Het is belangrijk dat u goed luistert naar uw lichaam. U merkt dan vanzelf wat u lichaam aan beweging aankan.
De uitslag
Weefselonderzoek
Na de operatie wordt het weefsel dat de chirurg heeft verwijderd onderzocht in het laboratorium. Er wordt onderzocht of het gezwel in z'n geheel is verwijderd. Bij de weggenomen lymfeklieren wordt onderzocht of er tumorcellen in zitten.
Controle afspraak
Na ongeveer 7-10 dagen heeft u een afspraak op de polikliniek en wordt de uitslag van het weefselonderzoek met u besproken. De uitslag geeft aan of de afwijking in z'n geheel is verwijderd. Op basis van deze uitslag wordt bepaald of er aanvullende behandeling nodig is. Samen met u wordt het nazorgplan opgesteld. Het is verstandig om iemand mee te nemen. U krijgt vaak veel informatie te horen.
Ook wordt tijdens de afspraak de wond gecontroleerd.
Aanvullende behandeling
Een aanvullende of ondersteunende behandeling na een darmoperatie in verband met darmkanker is bedoeld om uitzaaiingen of terugkeer van de ziekte te voorkomen. Deze behandeling bestaat meestal uit chemotherapie, eventueel in combinatie met immunotherapie.
Chemotherapie
De behandeling met chemotherapie is bedoeld om de eventueel achtergebleven kankercellen in het lichaam te doden. Chemotherapie bestaat uit verschillende kuren. Het middel kan via een infuus of per tablet worden gegeven.
Meer informatie over Chemotherapie kunt u lezen op de website van Kanker.nl(https://www.kanker.nl/soorten-behandelingen/chemotherapie/algemeen/wat-is-chemotherapie).
Nazorg en herstel
Controles
De eerste 2 jaar komt u iedere 3 maanden voor controle bij de chirurg of verpleegkundig specialist. Daarna worden de controles verder afgebouwd.
Herstel na de behandelingen
Een aantal klachten kunnen langer aanhouden na de behandeling van kanker. Dit is ook een van de onderwerpen die besproken wordt bij de controles. We kunnen u doorverwijzen naar zorgverleners die u hierbij kunnen helpen.
Vermoeidheid
Vermoeidheid is een van de meest voorkomende bijwerkingen van een behandeling van kanker. Soms is het lastig om de cirkel te doorbreken en weer energie te krijgen. Op de website kanker.nl leest u hoe u kunt omgaan met vermoeidheid.
Seksualiteit
Dit is vaak niet het eerste waaraan gedacht wordt bij de diagnose kanker. Toch kan het seksuele patroon worden verstoord. Uw lichaam en uw gevoelens hierbij kunnen door de behandelingen veranderen. Dit kan ook voor uw partner gelden. Het is belangrijk dat u over uw gevoelens praat met elkaar.
Weer aan het werk
Door de behandelingen kan er vaak tijdelijk niet of in ieder geval minder gewerkt worden. Ook is soms het oppakken van werk na de behandelingen niet vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld door vermoeidheid of psychische problemen. Bespreek uw situatie en wensen met uw werk en/of de bedrijfsarts.
Handige links
Meer informatie over darmkanker leest u op de website kanker.nl(https://www.kanker.nl/kankersoorten/darmkanker-dikkedarmkanker/).
Toon Hermans Huis
Voor wie geraakt wordt door kanker
Oncomid
De allerbeste zorg bij kanker
Untire Now App
Hulp bij vermoeidheid bij en na kanker