Colitis ulcerosa behandelen met tofacitinib

Xeljanz®

Als u colitis ulcerosa heeft, kan de arts u tofacitinib voorschrijven. Dit gebeurt meestal als andere medicijnen niet of niet goed werken.

Werking van tofacitinib

Tofacitinib is een immunosuppressivum. Dat betekent dat het medicijn de natuurlijke afweer van het lichaam tegen invloeden van buitenaf tegenhoudt. De kans op een ontsteking door bijvoorbeeld bacteriën of een virus is dan groter. Het middel onderdrukt ook bepaalde ziekten die tegen het eigen lichaam gericht zijn. Een ziekte gericht tegen het eigen lichaam zonder duidelijke oorzaak heet een auto-immuunziekte. Colitis ulcerosa is een auto-immuunziekte.

Bij het gebruik van tofacitinib kunnen virussen die al in uw lichaam zitten terugkomen. Dat kan bijvoorbeeld varicella zoster zijn. Dit is het herpesvirus dat waterpokken geeft. Later kan het als gordelroos terugkomen.

U kunt binnen 1 tot 2 weken merken of het werkt. Er zijn ook patiënten bij wie het langer duurt.

Voorbereiding

Ontstekingen

U mag geen andere ontstekingen hebben als u met tofacitinib begint. Het is belangrijk dat u zelf let op klachten van ontstekingen zoals:

  • gezwollen lymfeklieren;
  • veel hoesten;
  • plotseling gewichtsverlies;
  • koorts.

Het is ook belangrijk dat u let op andere bronnen van ontstekingen, zoals wonden of problemen met het gebit. Als u denkt dat u een ontsteking heeft, vertel dit dan aan de arts of MDL-verpleegkundige.

Trombose

De kans op een bloedpropje in de ader (trombose) is in sommige gevallen groter. Vertel de arts of de MDL-verpleegkundige de volgende dingen:

  • U heeft hart- en vaatklachten gehad.
  • U rookt of heeft gerookt.
  • U heeft kanker gehad.
  • U bent ouder dan 65 jaar.

Zwangerschap en borstvoeding

Er is nog te weinig bekend over de risico’s van het gebruik van tofacitinib en zwangerschap. Het is daarom verstandig om niet zwanger te worden of borstvoeding te geven. Wij adviseren om tijdens de behandeling en in ieder geval tot 4 weken na de laatste dosis tofacitinib voorbehoedsmiddelen te gebruiken. Dit geldt voor vrouwen én mannen.

De behandeling

Onderzoeken

Om er zeker van te zijn dat er geen andere ontstekingen in het lichaam zitten doen we de volgende onderzoeken:

  • Röntgenfoto van de longen.
  • Bloedonderzoek naar mogelijke aanwezig zijn van het hepatitis B/C-virus.
  • Bloedtest en een huidtest. Dit heeft te maken met tuberculose (tbc). Dit is een infectie die soms jarenlang in de longen zit zonder dat u er ziek van bent. Het immuunsysteem houdt de bacteriën dan onder controle. Het gebruik van tofacitinib kan ervoor zorgen dat de infectie actief wordt.

De genoemde onderzoeken zijn vaak al eerder verricht. Het kan zijn dat het dan niet nog een keer hoeft.

Behandeltraject

  • U neemt 16 weken tofacitinib in de vorm van pillen in.
    8 weken 2 keer per dag een pil van 10 milligram. 
    8 weken 2 keer per dag een pil van 5 milligram.
  • U kunt de tabletten met of zonder eten innemen. Bij slikproblemen mag u het pilletje in kleine stukjes breken.
  • U kunt de tabletten op kamertemperatuur bewaren.
  • Pil vergeten? Als u een keer een pil vergeten bent, hoeft u de pil niet alsnog in te nemen.

De arts kan ook besluiten dat u 16 weken 2 keer per dag een pil van 10 milligram neemt.

Als tofacitinib niet helpt binnen 16 weken, kan de arts besluiten om met de behandeling te stoppen. Als de klachten wel minder worden, hoort u van de arts hoe de behandeling verdergaat.

Bespreek het eerst met de arts als u wilt stoppen of als u het aantal pillen wilt aanpassen.

Resultaat

Tofacitinib is een medicijn dat ontstekingen afremt. Klachten zoals diarree, bloedverlies bij de ontlasting en buikpijn kunnen door het gebruik minder worden. Het verkleint ook de kans op complicaties die bij deze ziekte horen.

Tofacitinib kan de darmontstekingen onderdrukken, maar het kan de ziekte niet definitief genezen. Na het verminderen of stoppen met de medicijnen komen de ontstekingen vaak weer terug.

Bijwerkingen

Elk medicijn heeft bijwerkingen die meer of minder ernstig of lastig zijn. Dit is voor iedereen verschillend. Mogelijke bijwerkingen van tofacitinib die vaak voorkomen zijn:

  • Ontsteking van de neusbijholten
  • Hoesten
  • Keelontsteking
  • Longontsteking of bronchitis
  • Blaasontsteking
  • Gewone verkoudheid
  • Diarree
  • Misselijkheid, overgeven, maag- of buikpijn, eten wordt slecht verteerd
  • Verhoogd cholesterol
  • Gewichtstoename
  • Gewrichtspijn
  • Bloedarmoede
  • Vermoeidheid
  • Koorts
  • Dikke handen en voeten
  • Hoofdpijn
  • Hoge bloeddruk
  • Verhoogd aantal spierenzymen in het bloed. Dan zijn er misschien problemen met de lever of de spieren.

Er zijn bijwerkingen die soms voorkomen. U kunt ze lezen op de bijsluiter die bij het medicijn zit.

Tofacitinib en weerstand

Tofacitinib zorgt dat het lichaam minder goed weerstand kan bieden tegen ontstekingen. Soms worden ontstekingen erger. Symptomen kunnen zijn:

  • Buikpijn
  • Koorts, griepachtige symptomen, verkoudheid, zweetaanvallen ’s nachts.
  • Vermoeidheid of kortademigheid, hoest die niet over gaat.
  • Warme, rode en pijnlijke huid of een pijnlijke huiduitslag met blaren.
  • Hoofdpijn die niet weggaat.
Allergische reactie

Symptomen van een allergische reactie zijn:

  • Beklemmend gevoel op de borst
  • Piepende ademhaling
  • Ernstige duizeligheid
  • Dikker worden van lippen, tong of keel
  • Jeuk of huiduitslag

Contact opnemen

Neem meteen contact op:

  • Als er iets verandert aan uw lichaam.
  • Als u denkt dat u last van bijwerkingen heeft.

Controles

Controles bloed

Om bijwerkingen snel op te sporen onderzoeken we uw bloed bij het starten van de behandeling. Dan na 4 weken na de start en daarna 1 keer per 3 maanden. Het is dus belangrijk om deze bloedcontroles te laten doen. De uitslag van het bloedonderzoek hoort u van de arts of van de MDL-verpleegkundige. 

Controles darm

We controleren de ontsteking in de darm bij het starten van de behandeling. Na 8 tot 12 weken gebeurt dat nog een keer. We testen daarvoor de ontlasting.

Goed om te weten

Griepprik 

Door uw ziekte heeft u een verminderde afweer tegen invloeden van buitenaf, zoals bacteriën of een virus. Daarom is het verstandig om ieder jaar een griepprik te halen. Voor de griepprik kunt u naar de huisarts gaan. De griepprik beschermt u niet tegen alle griepsoorten die er zijn. Het effect van de griepprik treedt na 2 weken op.

Vaccinaties

Vaccinatie met levende vaccins zoals tegen BMR (bof, mazelen en rodehond), Varicella (waterpokken, gordelroos) en sommige tropische ziekten is niet veilig. 

Veel gebruikte vaccins als DKTP (difterie, kinkhoest, tetanus en polio) en hepatitis A en B zijn geen probleem.

Lees de bijsluiter

De tekst op deze pagina is géén vervanging van de bijsluiter van het medicijn.