Bij levercirrose sterven ontstoken levercellen af. Deze worden vervangen door littekenweefsel. Door littekenweefsel raakt de lever verder beschadigd. En gaat hij steeds minder goed werken. Het is dan extra belangrijk om gezond en gevarieerd te eten. Zo krijgt het lichaam alle voedingsstoffen die het nodig heeft.
Symptomen
Klachten die het meest voorkomen bij levercirrose zijn:
- Misselijkheid
- minder eetlust
- Gewichtsverlies
- Minder spiermassa
- Vermoeidheid en zwakte
- Opgezette buik
- Geelzucht
- Jeuk
- Slokdarmspataderen
Voedingsadviezen bij levercirrose
Eten bij levercirrose
Eet gezond en gevarieerd
Zorg ervoor dat u gezond en gevarieerd eet. Uw lichaam krijgt dan alle voedingsstoffen die het nodig heeft.
Als u ziek bent heeft uw lichaam, net als bij zwaar zwerk of sport, meer energie, eiwit en andere voedingsstoffen nodig dan normaal.
Eet 4 maaltijden per dag
Een gezonde lever heeft genoeg suikers op voorraad om te gebruiken als er lange tijd niet wordt gegeten. Die suikers worden dan omgezet in energie.
Bij levercirrose kan de lever minder suikers opslaan. Daardoor ontstaat ‘s nachts een energietekort als u 8 tot 10 uur niets eet. Het lichaam gaat dan spiermassa afbreken om spiereiwitten als energiebron te gebruiken. Daardoor verliest u spiermassa en gaat uw conditie achteruit. Neem daarom altijd 4 maaltijden:
- Ontbijt zo snel mogelijk na het opstaan. Zorg voor een goed ontbijt met koolhydraten (suikers en zetmeel) en eiwitten
- Middagmaaltijd
- Avondmaaltijd
- ‘Bedtime snack’
Bedtime snack
Een ‘bedtime snack’ is een maaltijd vlak voor u gaat slapen. In de maaltijd moeten genoeg koolhydraten (suikers en zetmeel) en eiwitten zitten om de nacht mee door te komen. Voorbeelden zijn:
- Een ruime portie vruchtenkwark of -yoghurt of vla met cruesli en een banaan.
- Een ruime portie kwark of yoghurt, met dadels of ander geweekt
gedroogd fruit. - 2 sneden brood waarvan 1 belegd met hartig beleg, 1 met zoet beleg en een beker melk.
- Een paar crackers met Franse kaas, makreel of tonijnsalade en een glas vruchtensap.
- 2 wentelteefjes en een glas vruchtensap
- 1 Snickers en een beker melk.
Drink geen alcohol
De lever kan alcohol niet meer onschadelijk maken. Neem daarom geen alcoholische dranken.
Neem vitamines en mineralen
Bij levercirrose heeft u grotere kans op tekorten aan vitamines en mineralen. Botontkalking komt vaak voor door een tekort aan vitamine D. Bij teveel alcoholgebruik ontstaat een tekort aan B-vitamines. Overleg met uw arts of diëtist over het gebruik van vitaminen- en mineralenpreparaat.
Advies bij vocht in buikholte (ascites)
Als levercirrose verergert, stroomt het bloed steeds moeilijker door de lever. Hierdoor ontstaat er een hoge druk in de ader die het bloed naar de lever voert. Deze druk wordt 'portale hypertensie' genoemd.
Door de hoge druk komt er vocht vanuit de bloedvaten in de buikholte. Er ontstaat dan een ophoping van vocht in de buikholte. Dat noemen we ascites.
Neem minder zout
Zout houdt vocht vast in het lichaam. Minder zout eten helpt de werking van vochtafdrijvende medicijnen. De diëtist kan u adviseren over een zoutbeperkt dieet.
Advies bij te veel afvalstoffen
Als de werking van de lever verder achteruit gaat, kan de lever afvalstoffen niet meer goed onschadelijk maken. Ammoniak is zo'n afvalstof.
Ammoniak gaat vanuit de darm via de bloedbaan naar de hersenen. Als er te veel ammoniak in het bloed zit, kan er traagheid of verwardheid ontstaan. Bij verhoogd ammoniak kan uw arts lactulose voorschrijven. Dit medicijn zorgt dat de poep (ontlasting) dun blijft. Daardoor kan ammoniak het lichaam via de ontlasting sneller verlaten.
Ook zorgt lactulose dat de darmen minder ammoniak aanmaken en opnemen. Daardoor gaat de hoeveelheid ammoniak in het bloed omlaag.
Voldoende vezels
Om te zorgen dat de poep dun blijft, is het belangrijk voldoende vezels te nemen. Vooral uit groenten en fruit.
Eiwitten uit vlees beperken
Eiwitten uit vlees kunnen de hoeveelheid ammoniak in het bloed verhogen. Heeft u al een verhoogd ammoniakgehalte in het bloed, dan kunt u beter niet meer dan 50 gram vlees of vleeswaren per dag eten.
Advies bij spataderen slokdarm
Door de verhoogde druk in de 'poortader' van de lever kunnen de aderen in de slokdarm flink uitzetten. Deze 'spataderen in de slokdarm' of 'slokdarmvarices' kunnen kapotgaan en gaan bloeden. Om dit te voorkomen is het belangrijk dat u het eten goed kauwt, voldoende drinkt en regelmatig poept. Zorg ook dat u geen botjes en graten inslikt. De diëtist kan u adviseren als u spataderen in de slokdarm heeft.